Inleidend:
Gezichtsuitdrukkingen zijn universeel en het resultaat van emotionele reacties. Of je nu naar Marokko, Amerika, Quatar of China reist, als er iemand naar je lacht beschouw je dat als een goede zaak, niet als bedreiging. Het zou wat zijn als dat niet zo was! Stel je voor dat ze in Turkije glimlachen als ze kwaad zijn.... Zonder universaliteit zouden we niet samen kunnen leven op deze aarde; zelfs een blinde toont verdriet of vreugde op het gezicht .
Emotie is iets waarmee je geboren wordt.
De belangrijkste emoties zijn angst, verrassing, woede, afkeer, verdriet, geluk en minachting. Een micro-expressie in het gezicht duurt meestal een fractie (1/10) van een seconde en treedt op wanneer men een emotionele reactie probeert te bedwingen of vast te houden. Omdat de energie van die neuronale (zenuw-)impuls al is vrijgegeven kan deze niet worden teruggedraaid en ontsnapt als micro-expressie. Door de activering van de verschillende gezichtsspieren kunnen we ze van elkaar onderscheiden. Het gezicht telt 43 spieren waarmee we ruim 26000 gelaatsuitdrukkingen kunnen maken.
Lichaamstaal is een betrouwbare informatiebron.
Er gaat veel mis in de praktijk, in de jeugdzorg of bijvoorbeeld in het familierecht, mede doordat feiten en veronderstellingen niet altijd worden gecheckt of ze waar zijn. Stel je voor dat je (ex-)partner overal vertelt dat jij je kind mishandelt. Vaak wordt dat als 'alarmfase 1' gezien en "waar rook is, is vuur". Maar het is niet altijd de waarheid. Wanneer het vuur tussen de ex-partners wordt aangewakkerd door valse beschuldigingen, is het van groot belang om beschuldigingen te verifiëren door de juiste vragen te stellen.
Kalibreren
Bij ELN leer je om lichaamstaal-als integraal onderdeel van de communicatie te zien.
Van belang hierbij is kalibreren: zo leer je tijdens een eerste interview vragen te stellen over onbetwistbare, verifieerbare informatie zoals waar je woont, wat je doet voor de kost en waar je bent geboren. Maar ook vragen naar details over verwante gebeurtenissen, zoals bijvoorbeeld waar je gisteren hebt gegeten of wat je gisteren hebt gedaan.
Tijdens dit 'normale' gesprek van een kwartier worden controlevragen gesteld. Ieder mens maakt in die tijd ongeveer 100-120 gebaren, waarmee veel parameters kunnen worden geanalyseerd, zoals de snelheid van gebaren (psychomotorische snelheid), neuronale reacties (reacties van de zenuwen die de spieren aansturen) en het soort uitdrukkingen op je gezicht. Daarna kun je deze reacties vergelijken met de neuronale reacties die tijdens de meegemaakte gebeurtenis (bijvoorbeeld de mishandeling) worden verteld.
Iedereen kan een glimlach faken, een uitdrukking van verdriet, angst, verrassing…. toch?
Een van de voordelen als je door ELN wordt opgeleid tot expert is dat je de verschillen ziet en herkent tussen spontane en geveinsde gebaren.
Het verschil tussen gedrag en lichaamstaal.
De gebaren die we analyseren zijn geen gebaren die men bewust maakt; het zijn gebaren waarvan de persoon niet weet dat hij ze maakt. Het zijn de zenuwimpulsen, al die oncontroleerbare, elektrische signalen die de hersenen uitzenden naar bepaalde lichaamsdelen of naar een specifieke plek op het lichaam; fysiologische reacties, zoals zweten.
In landen om ons heen wordt non verbale communicatie in de rechtszaal gebruikt.
Een rechtbank in Spanje behandelde een zaak van vermeend verbaal en psychologisch misbruik van twee minderjarigen en riep de hulp in van een forensisch analist in non verbale communicatie. Na 45 minuten met de moeder gesproken te hebben, waarin zij vertelde over de beledigingen en vernederingen door de vader tegen de jongens, spraken zij met de vader die moeder ervan beschuldigde degene te zijn die de kinderen misbruikte.
Op een bepaald moment in het interview liet de vader zich ontvallen dat de vrouw van hem wilde scheiden waarbij die woorden verschillende intense uitingen van woede vertoonden. De onderzoekers vertelden hem toen dat ze met de moeder hadden gesproken en dat zij het gevoel gaf dat ze de pijn van de kinderen voelde. Toen er op zijn gezicht verschillende keren een kleine blik van geluk verscheen bewees dat niet dat hij zijn kinderen had mishandeld. Hem werd toen gevraagd nog eens uit te leggen hoe zijn vrouw de kinderen vernederde en aan het eind vroegen we hem hoe hij zich voelde. Zijn reactie was er een van verbazing, gevolgd door een enorme reeks inconsistente gebaren. Geen van de gebaren was spontaan, geen enkele toonde droefheid. Inconsistentie (incongruentie) gaf de doorslag.
Reactie schrijven