Expertisecentrum Lichaamstaal Nederland

 

Lesje lichaamstaal voor rechters gewenst

 

 

8 oktober 2014 door Jessica Sindelka

Een hand achter je hoofd, je rechterbeen over de linker of een wrijvende beweging langs je wang. Zonder je ervan bewust te zijn, maak je de hele dag bewegingen die je gemoedstoestand verraden. Meer kennis over lichaamstaal zou onze samenleving op veel manieren kunnen helpen, denkt synergoloog ofwel lichaamstaaldeskundige Gerard Stokkink. Zo zouden rechtszaken, medische onderzoeken en recherchezaken sneller op te lossen zijn. Bovendien houden agenten met een zelfverzekerde lichaamshouding criminelen weg.


"In de rechtbank draait alles om woorden. Ontzettend zonde, want er valt tijdens het spreken veel meer te halen uit iemands houding", zegt Stokkink. "Beweegt hij zijn hoofd? Doet hij iets met zijn schouders? Elke kleine beweging heeft een betekenis die via een aan te leren methodiek ontdekt kan worden. Dit vormt een belangrijk hulpmiddel om de juiste vragen te stellen en verder te komen in een rechtszaak."

Stokkink betreurt het dat zo weinig mensen zich in lichaamstaal verdiepen. Om meer mensen kennis te geven over het vak, richtte hij vier jaar geleden het Nederlandse Instituut Synergologie, op wat later Nederlands Expertisecentrum voor Lichaamstaal werd. "Deze kennis is nuttig voor iedereen. Naast juristen hebben ook docenten en medische studenten er ontzettend veel aan. Het lichaam is als een woordenboek, maar helaas wordt deze slecht gelezen."

 

Uit onderzoek van de Politieacademie en bureau Motivaction blijkt dat huidskleur, sekse en het gebruik van geweldsmiddelen er voor politiemensen er minder toe doen dan lichaamstaal. "Het is geen kwestie van trucjes toepassen om gezag uit te stralen door er zelfverzekerd uit te zien. Lichaamstaal drukt uit hoe je je van binnen voelt en dat kan door elke kleine beweging geuit worden. Je lichaam valt niet te manipuleren."

 

Een onzekere uitstraling valt volgens Stokkink dan ook niet op te lossen met een cursusje lichaamshouding. "Aangeleerd gedrag komt totaal onnatuurlijk over. Zoek liever een psycholoog om ervoor te zorgen dat je beter in je vel zit. Zodra het van binnen goed zit, straal je dat van buiten uit." Omdat agenten in het dagelijks leven veel geconfronteerd worden met heftige zaken, acht Stokkink psychologische opvang voor hen belangrijk. "Als zij niet sterk in hun schoenen staan is dat zichtbaar voor criminelen en durven zij sneller hun slag te slaan."

BLOG-nieuws

Assertiviteit als non verbale strategie

 

Schermafbeelding 2017-08-27 om 09.33.37Om lichaamstaal tijdens een gesprek te kunnen lezen is assertiviteit van belang. Zolang een gesprek of vergadering in een ontspannen sfeer plaats vind anticipeert het lichaam op gedachten en ondersteunt het gesproken woord. Maar zodra er spanning ontstaat bewegen we verkrampt en hapert het gesprek.

imageEen assertief gesprek aangaan en zonder te manipuleren om te komen tot een win-win situatie heeft direct impact op de communicatie, dus ook lichaamstaal. Niet alleen beter begrip voor elkaar, ook de dynamiek van het gesprek verandert erdoor waarmee het lichaam zich kan ontspannen en zich vrij kan uiten. Zodra we ons ontspannen voelen wordt onze communicatie beter.

Assertiviteit, primair zelfbevestiging, is opkomen voor je mening, recht en standpunten zonder je gesprekspartner(s) agressief te benaderen en de ander in zijn waarde te laten. Assertiviteit vraagt om zelfkennis. Een masker opzetten wordt al snel doorzien.

In interviews op TV kunnen we mensen observeren omdat we geen onderdeel uitmaken van het gesprek. De interviewer is gebaat bij een prettig en interessant gesprek en weet dat zijn gast in een ontspannen sfeer het beste presteert. Soms zie je mensen die mediatrainingen hebben gevolgd. Ze geven geen direct antwoord op de vraag en controleren het gesprek door zich te focussen op hetgeen voor hen belangrijk is.

Als we gedrag onder de loep leggen zien we al snel een verschil met spontaniteit. Spontaniteit uit zich in lichamelijke reacties die de gevoelde emotie toont: we nemen geen blad voor de mond en zeggen wat we voelen en denken. Controle uit zich in al of niet aangeleerd gedrag met gecontroleerde beweging in gebaar en houding. Een leuk voorbeeld hiervan herinner ik me uit 2010 (verkiezingsdebat 7 juni) waarbij de heren politici veelvuldig met geopende handpalmen te zien waren. Open handpalmen gebruikt als signaal van openheid? Noem het non verbale strategie. Als je lichaamstaal wilt inzetten om je van je beste kant te laten zien krijgt het iets gekunsteld. Het grote aantal zwevende kiezers in dat jaar verbaasde me dan ook niets.

Schermafbeelding 2017-08-29 om 14.51.40Spiegelneuronen zorgen ervoor dat we de emoties van de ander herkennen. Elke emotie gaat gepaard met bewegingen, op gezicht of lichaam. Je denkt (in principe) niet na over je eigen lichamelijke communicatie, tenzij je je gedrag bewust inzet om iets te bewerkstelligen. Spontaniteit is transparant. Zodra je je gedrag aanpast verdwijnt de natuurlijke overdracht van lichamelijke signalen en vertroebelt lichaamsaal. Wanner de natuurlijke transparantie verdwijnt is de ander op zijn hoede en moet op zijn ‘gevoel’ afgaan, wat in feite niets anders is dan hetgeen men ziet en heeft waargenomen.

Om de betekenis van non verbale signalen te doorgronden introduceert E.L.N. dit jaar de nieuwe methodiek Bodysystemics. Samengevat in de formule: C = f (P,E)  –  C=behaviour, P=person (gesture, emotion,…) E=context. De methode voorziet in een praktische handleiding om de betekenis van lichamelijke communicatie inzichtelijk te maken.

Het E.L.N. verzorgt vanaf september as. een aantal cursussen met open inschrijving voor iedereen die meer inzicht wil krijgen in de complete interactie. U bent van harte welkom maar reserveer op tijd wegens beperkte zaalcapaciteit! [informatie]

© Gerard Stokkink, hoofd Expertisecentrum Lichaamstaal Nederland 

0 Berichten

psychopathie oorzaak ouderverstoting?

Mogen we het psychopathie noemen? Ontbrekende empathie en gebrek aan geweten bij twistzieke ouders waarbij kinderen worden ingezet als wapen om de andere ouder zo zwaar mogelijk te treffen door de omgang te frustreren. Het is in feite een ernstige vorm van (psychische) kindermishandeling.

 

Wat kun je als rechter als het kind tijdens een gesprek aangeeft te worden mishandeld terwijl dit hem/haar door de andere ouder werd ingefluisterd? De meest voor de hand liggende manier is om een deskundige te vragen om een oordeel, of: gericht doorvragen waarbij het observeren van lichamelijke reacties (lichaamstaal) van wezenlijk belang is of er sprake is van feiten of fictie.

 

Elke ervaring wordt door het lichaam opgeslagen. Als een klap werkelijk werd ontvangen zal het lichaam dit onbewust als vanzelfsprekend reproduceren tijdens het vertellen. Het lichaam weet nog precies uit welke hoek de klap kwam, hoe deze aankwam en wat het deed. Iemand die ten onrechte beweert te zijn geslagen zal dus een beweging maken die er op moet lijken, maar het niet is. Een geoefend oog kan het onderscheid zien, maar waar let je op en wat geeft de doorslag om een nieuwe vraag te stellen?

 

Lichaamstaal wordt tot op heden niet als bewijs gezien maar is onmiskenbaar een onderdeel van de communicatie. Daar zijn we het allemaal over eens. Waarom dan geen kennis werven op dit gebied? Lichamelijke reacties zijn immers altijd een uiting van onderliggende gedachten en gevoelens. 

 

Expertise Centrum Lichaamstaal Nederland start vanaf 2017 met nieuwe geaccrediteerde trainingen en opleiding, ook online,  voor jeugdzorgwerkers, juristen, agogen en andere professionals om de feiten van fictie beter te kunnen onderscheiden. (accreditatie-punten SKJ / CRKBO.

0 Berichten

Herken je als hulpverlener lichaamstaal als het gaat om mishandeling?

KENNIS VAN LICHAAMSTAAL VAN GROTE WAARDE IN DE JEUGZORG.

Werken in de jeugdzorg vergt gevoeligheid voor wat er in het leven van cliënten speelt. Problemen moeten worden opgelost. Je zult dus optimaal moeten presteren tijdens de contacturen met clienten. 

Op weg naar multidisciplinaire zorgverlening.

Onderzoek bij jeugdzorg-instellingen in Nederland wijst uit dat professionals gemiddeld 75% van de tijd bezig zijn met communicatie en slechts 15% kennis hebben over het non verbale gedeelte.

 

Lichaamstaal is belangrijk onderdeel van elk gesprek en onontbeerlijk om elkaar goed te begrijpen. Bewegingen in het gezicht, van lichaam, handen en zelfs zitposities aan tafel: het lichaam laten altijd zien we denken.

Recent onderzoek onder een aantal (jeugd)zorginstellingen wijst uit dat medewerkers van Jeugdbescherming baat hebben bij onderbouwde kennis  van non verbale communicatie. De BSM-methodiek voorziet in heldere criteria om de betekenis van lichaamstaal te begrijpen die samen met het gevoerde gesprek wordt getoond, wat mogelijkheden geeft om je gesprek of vragen aan te passen. 

0 Berichten